ANTALYA Ticaret Borsası (ATB) ve Batı Akdeniz Ekonomisini Geliştirme Vakfı (BAGEV) Başkanı Ali Çandır, nisan ayı enflasyonunun bekletilerin çok üstünde olduğunu belirterek, "Tek haneli enflasyon zorlaşıyor" dedi.
ATB Başkanı Ali Çandır, Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı nisan ayı rakamlarını değerlendirdi. Nisan ayı tüketici enflasyonunun (TÜFE) beklentilerin çok üzerinde aylık yüzde 1,87 ilan edildiğini belirten Çandır, bu gerçekleşmeyle yıllık TÜFE'nin yüzde 10,85 olduğuna dikkat çekti. 2018 yılını tek haneli enflasyon ile bitirebilmek için mart, nisan ve ekim, kasım aylarının fırsat ayları olduğunu daha önce söylediğini kaydeden Ali Çandır, bu aylarda yüzde 1'in altında ve 0,80'lik enflasyon rakamlarının yakalanması halinde yılsonunda tek haneli enflasyonun yaşayabileceğini belirttiğini kaydetti. Başkan Çandır, ''Mart ve nisan aylarında gerçekleşen enflasyonlar, bu fırsatı değerlendirmekte ciddi zorlukla karşılaşacağımızı göstermektedir" dedi. Dövizdeki yükselişin TÜFE'nin kontrol altında tutulabilirliğin zayıflattığını anlatan Çandır, uzun süredir TÜFE'nin üzerinde seyreden üretici enflasyonu (ÜFE) ve çekirdek enflasyonun da bu zayıflığı tetiklediğini bildirdi.
ÜFE 14 YILIN ZİRVESİNDE
Yurt içi üretici enflasyonunun nisan ayında yüzde 2,60, yıllık üretici enflasyonunun ise yüzde 16,37 olarak ilan edildiğini vurgulayan Çandır, ''Bu gerçekleşmeler nisan ayları için son 11 yılın, yıllık olarak ise son 14 yılın en yüksek enflasyonu olmuştur. Geleceğe ait TÜFE beklentimizin önemli belirleyicilerinden biri olan ÜFE'deki bu rekor ilerleyiş, enflasyonu kontrol altına almadaki ve aşağıya doğru indirmedeki en büyük engellerden birini oluşturmaktadır. Nisan ayında ÜFE'yi rekorlara taşıyan en önemli ana gruplar ise aylıkta yüzde 2,92 ile enerji, yıllıkta ise yüzde 19,80 ile ara malı olmuştur" değerlendirmesinde bulundu.
CANAVAR UYARISI
Enflasyon canavarının ağzı olarak ifade edilen TÜFE ve ÜFE makasının da nisan ayında yüzde 50'yi bulan aşırı açıklıkla devam ettiğini belirten BAGEV Başkanı Ali Çandır, üreticinin yaşadığı enflasyonu tüketiciye yansıtması durumunda açığın giderek büyüyeceğine dikkati çekti. Ali Çandır, şunları söyledi:
''TÜFE ve ÜFE'nin birbirine yaklaşması ÜFE'deki nispi düşüşle mi, yoksa TÜFE'deki nispi yükselişle mi olacağı büyük ölçüde döviz fiyatlarındaki eğilime bağlı olacaktır. Üretici kesim, üzerinde birikmiş olan maliyet odaklı enflasyon yükünü gecikmeli de olsa tüketici kesime yansıtmak zorunda kalacaktır. Aksi halde büyük risk, üretimden vazgeçme durumu olacaktır."
ENFLASYON KONTROL DIŞI
Çekirdek enflasyonun yıllık yüzde 12,24 ilan edildiğini belirten Ali Çandır, nisan ayı itibariyle yüzde 2,63 olan çekirdek enflasyonun ise ÜFE'nin üzerinde gerçekleştiğine dikkati çekti. İlan edilen rakamlara bakıldığında enflasyonu yönetme performansının yapısal olarak düşük olduğunu kaydeden Çandır, "Enflasyonumuz büyük ölçüde kontrol dışı seyretmektedir. Nitekim çekirdek enflasyonu son 15 yılın ortalamasıyla değerlendirdiğimizde de bu tespitimiz doğrulanmaktadır. Çünkü yüzde 7,72 düzeyinde bulunan 15 yıl ortalamasının yüzde 63 üzerinde bir çekirdek enflasyon ile karşı karşıyayız" değerlendirmesinde bulundu.
Doğrudan döviz fiyatlarına bağlı yurt dışı üretici fiyatlarındaki yüksekliğin de enflasyonu tetikleyici rolüne dikkati çeken Ali Çandır, mart ayında yüzde 17,08 olarak ilan edilen yıllık yurt dışı üretici enflasyonunun nisan ayında tüm enflasyonların üzerinde seyrettiğini belirtti.
BATI AKDENİZ EN YÜKSEK 3. BÖLGE
Burdur, Isparta, Antalya illerini kapsayan Batı Akdeniz enflasyonunun aylık yüzde 2,36, yıllık yüzde 12,04 ile ülke ortalamasının oldukça üzerinde açıklandığına işaret eden Ali Çandır, aylık ve yıllık enflasyonda 26 bölge içerisinde en yüksek 3. sırada yer aldığını bildirdi. Çandır, yılın başından bu yana yaşanan enflasyonda ise Batı Akdeniz'in ilk sırada yer aldığına dikkat çekerken, ''İlerleyen aylarda bu yüksekliğimizin devam edeceğini beklemekteyiz" dedi. Ali Çandır, Batı Akdeniz enflasyonunu ülke ortalamasının üzerine çıkaran en önemli kalemlerin yüzde 18,57 ile su ve konutla ilgili hizmetler, yüzde 4,1 ile konaklama ve yüzde 3,64 ile sosyal hizmet harcamaları olduğunu kaydetti. DHA
