ANTALYA Ticaret Borsası (ATB) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, meclis toplantısında koronavirüs (covid-19) salgının turizm, tarım ve ekonomiye etkilerini değerlendirdi. ATB Başkanı Ali Çandır, koronavirüs önlemleri konusunda dikkatli olunması gerekiğini vurguladı, "Çünkü Antalya durursa, Türkiye durur" diye konuştu. ATB Nisan ayı meclis toplantısı çevrimiçi yapıldı. Meclis Başkanı Erdoğan Ekinci başkanlığında toplanan mecliste yönetimin bir aylık çalışmaları hakkında üyeler bilgilendirildi. TEDBİRLERDE ANTALYA DAHA DİKKATLİ OLMALI ATB Başkanı Ali Çandır, koronavirüs salgınında 1 yıl önceye dönüldüğünü, Haziran ayında başlayan açılmanın ve Eylül ayında başlayan serbestleşmenin bedelini özellikle son 2 ayda ağır can kayıpları ile ödendiğini söyledi. 29 Nisan'da başlayan ve 17 gün sürecek 'tam kapanma' adı altındaki kısmi kapanmanın salgını kontrolde başarılı olmasını dileyen Çandır, "Çünkü hiçbirimizin 2021 yılını, 2020 koşullarında geçirmeye gücümüz bulunmamaktadır. Sağlığımız ve ekonomimiz için büyük öneme sahip ve net döviz girdisi sağlayan turizm sektörünün sezona sağlıklı başlayabilmesi için Antalyalılar olarak hepimiz önlemler konusunda daha da dikkatli olmalıyız. Çünkü Antalya durursa, Türkiye durur" diye konuştu. KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ YILSONUNA KADAR UZATILMALI Borsa'nın meslek komiteleri toplantılarında tam kapanmanın yanı sıra kısa çalışma ödeneğinin uzatılmasının da talep edildiğini anımsatan ATB Başkanı Çandır, "Kısa çalışma ödeneğinin 3 ay uzatılması kararı faydalı olmuştur. Teşekkür ediyoruz. Ancak kısa çalışma ödeneği uygulamasının şu an için en azından yılsonuna kadar uzatılması bir zorunluluktur" diye konuştu. Çandır, kamuya olan birikmiş ödemelerin ve 2021 yılı ödemelerinin 2023 yılına kadar ertelenmesini isterken, "Bu sayede birikmiş ve bu yılki cari ödemelerimizi yapma konusunda bir kapasiteye ulaşmış olabiliriz" dedi. ANTALYA TİCARETİ BÜYÜK DARBE ALDI Ticaret hacmindeki zayıflığa ve çekle yapılan işlem hacmindeki düşüşe dikkat çeken Ali Çandır, salgından Antalya ticaretinin Türkiye ortalamasının üzerinde zarar gördüğünü vurguladı. Çandır, bu yılın ilk çeyreğinde ülke genelinde ödenen çek tutarında yüzde 25 artış yaşanırken Antalya'da yüzde 25 düşüş yaşandığını bildirirken, şunları söyledi: "Özellikle 2020 yılının son 10 ayındaki yıllık hacim değişimleri, pek de iyi olmayan 2019 yılına göre düşüşler göstermişti. Bu düşüşlere rağmen 2021 yılının ilk çeyreğinde geçen yıla göre yine ciddi düşüşler yaşamaktayız. Bu dönemde ülkemizde ödenen çek tutarında yüzde 25'lik artış yaşanırken Antalya'da yüzde 25 düşüş yaşanmıştır. Yani, geçen yıldan beri nesnel verilerle dile getirdiğimiz, 'bu salgında Antalya, Türkiye ortalamasının çok üzerinde darbe yemiştir' tespitimiz, geçerliliğini hala korumaktadır. Ülkemiz genelinde ticaret hacmi artarken bizde düşmektedir. Yani kentimiz toplu olarak fakirleşmektedir, ticaret durağanlaşmaktadır. Umuyorum ve diliyorum ki bu kapanmanın ardından salgını kontrol altına alabiliriz ve kentimizi içinde bulunduğu bu ağır koşullardan kurtarabiliriz." Antalya'nın kamu çalışanı ağırlıklı bir kent olmadığını, tarım, turizm, hizmet ve ticarete dayalı bir ekonomiye sahip, büyük ölçüde kendi çabası, emeği ve riskleriyle baş başa yaşayan girişimci bir kent olduğunu kaydeden ATB Başkanı Ali Çandır, salgının en ağır darbe vurduğu sektörlerin tamamının Antalya'nın ağırlıklı sektörleri olduğunu belirtti. TARIMIMIZ FAKİRLEŞTİ Çandır, salgın döneminde Antalya tarımını da özetledi. Antalya tarımında durumunun üretici ağırlıklı kentlerde olduğu gibi iç açıcı olmadığını vurgulayan Başkan Çandır, "Çünkü uzun bir süredir, 1 kazanmak için 1.5 harcamak zorunda kalmaktayız. Tarım uzun bir süredir toplu olarak fakirleşmektedir. Daha önce de belirttiğim ve rakamlarla gösterdiğim gibi bizim tarımdaki son 2 yılımız 2010 yılıdır. O tarihten bu yana tarımdaki reel kazançlar sürekli düşmektedir. Bu yüzdendir ki uzun yıllardır tarımda hem toprak hem de insan kaybı yaşamaktayız. Üretimimiz artmakta ama bunun kaynağı, sağlanan verimlilik artışı olmamaktadır. Yani aslında var olan gücümüzden kaybetmiş durumdayız. Bizler bu kayıpları telafi etmek için var gücümüzle çalışmaktayız" diye konuştu. İHRACAT ARTIYOR AMA GELİRİ DÜŞÜYOR Tarımsal ihracatta da iç açıcı bir durumun olmadığını ifade eden Başkan Ali Çandır, "İhracatımız uzun bir süredir artmakta ancak birim fiyat düşmektedir" dedi. Yılbaşından bu yana Türkiye tarımsal ihracatının yüzde 35 artarken, Antalya tarımsal ihracatının yüzde 40'a yakın artış gösterdiğini bildiren Çandır, genel ihracatta da ülke ihracatı yüzde 15 artarken, Antalya ihracatının ülke ortalamasının üzerinde performans göstererek yüzde 45'lik artış kaydettiğini söyledi. Çandır, mart ayında Antalya'nın tarihinin en yüksek ihracatını gerçekleştirdiğine dikkat çekti. AYAKTA KALMAK İÇİN DAHA ÇOK BORÇLANDIK Antalya'nın darboğazdan kurtuluşu kredide gördüğünü ve kredi büyümesinde rekorlar kırdığını kaydeden Çandır, yılbaşından bu yana Türkiye'nin kredi büyümesinin yüzde 29 iken, Antalya'nın yüzde 42'lik kredi büyümesi yaşadığına dikkat çekti. Tarım ve toptan ticarette ortalamanın üzerinde kredi büyümesiyle karşı karşıya olduğumuzu söyleyen Çandır, "Üstelik geçen yılın yaklaşık 2 kat üzerinde orana sahip olan bu krediler yatırıma değil ayakta kalmak ve eldekini korumak için kullanılmıştır. Karar vericilerimizden önümüzdeki 17 günlük süreyi de göz önünde bulundurarak Antalya gibi kentler için kolaylaştırıcı tedbirler almasını ve yüksek faiz yükünden arındırmasını bekliyoruz" diye konuştu. TARIM BEKA SORUNUDUR Önümüzdeki dönemin daha zorlu geçeceğini ifade eden ATB Başkanı Ali Çandır, dünya tarım ve gıda fiyatlarının son 10 yılın üzerinde seyrettiğini ve bu artışların süreceği yönünde bir eğilim olduğunu kaydetti. Mısır ve buğday gibi ürünlerin dünya fiyatlarının hafta başından beri yüzde 5'lere varan artışlar gösterdiğini, meyvede de ciddi artışlar yaşandığını anlatan Çandır, "Tarımsal varlığımıza artık gözümüz gibi bakmalı, korumalı ve geliştirmeliyiz. Aklı başında bilim insanının da ifade ettiği gibi medeniyet tarımdadır. Sonuç olarak tarım sektörü artık stratejik bir sektör olmanın ötesinde gerçek bir beka sorunu oluşturma konumuna gelmiştir" diye konuştu. Çandır, Meclis'te geçtiğimiz günlerde Koronavirüs nedeniyle hayatını kaybeden Borsa eski Başkanı İlhami Gönen'i andı. Çandır, hayatını kaybeden hal esnaflarından Mithat Yılmaz'a da Allah'tan rahmet, ailesine başsağlığı diledi, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü'nü kutladı. Meclis'te üyeler, sektörleriyle ilgili değerlendirmelerde bulundu. DHA