TÜRKİYE'den Avrupa ülkelerine ihraç edilen ürünlerin analiz
edildiği Bulgaristan'daki laboratuvarla ilgili iç sorunlar
nedeniyle Türk TIR'ları yine Kapıkule Sınır Kapısı'nda bekletilmeye başlandı.
Ağustostan beri sık sık tekrarlayan sorunun kangrene dönüştüğünü
belirten ihracatçılar, en çok da çürüme riski nedeniyle meyve ve sebze
sektörünü etkilediğini söyledi.
Türkiye'nin Avrupa ülkelerine ihracatındaki en önemli
geçiş noktası olan Kapıkule Sınır Kapısı'ndaki analiz
laboratuvarla Bulgaristan hükümeti arasındaki sorunlardan dolayı yaşanan
işletme krizi yüzünden nisandan bu yana ciddi sıkıntı yaşanıyor. Yaklaşık
10 gündür yine sınır kapısındaki laboratuvarda analiz işlemlerinin durmasıyla Türk
TIR'ları, hem Türkiye hem de Bulgaristan tarafında uzun kuyruklar oluşturdu.
Ürün analizleri için en az 3-4 gün TIR'ların sınırlarda bekletilmesi nedeniyle
meydana gelen yaş meyve ve sebze kaybı, ihracatçı firmaların Avrupa'daki
kurumsal müşterilerine karşı tazminat ödemelerine yol açıyor.
TIR PARKLARI DOLDU
Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) Başkanı Ümit
Mirza Çavuşoğlu ile Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Başkanı Ali Bahar,
uzun süredir yaşanan laboratuvar krizinin kökten çözümü için iki ülke
yetkililerine çağrıda bulundu. Bulgaristan sınırındaki sorunun ilk olarak nisan
ayında patlak verdiğini açıklayan Çavuşoğlu, çözüm bulunduktan sonra ağustos
ayında ikinci kez patlak verdiğini ve bugüne kadar da dönem dönem sorun
yaşanmaya devam ettiğini ve artık kangrene dönüştüğünü dile getirdi. Çavuşoğlu,
son 10 gündür yine Türk TIR'larının sınır kapısında uzun kuyruklar
oluşturduğunu hem Türkiye hem Bulgaristan tarafındaki TIR parklarının da uzun
süre bekletilmeler yüzünden tamamen dolduğunu kaydetti.
'KORKUNÇ DURUMDAYIZ'
Yaşanan sorunun temeli olarak Bulgaristan'da 20 ayda 5 kez
seçim yapılması ve hükümet kurulamamasını gösteren BAİB Başkanı Çavuşoğlu, mart
ayında yeni bir seçimin daha gündemde olduğunu ve hükümet kurulabilirse bu
sorunun kalıcı çözüme kavuşabileceğini kaydederek, "Şu an korkunç
durumdayız. Minimum 4-5 gün TIR'lar kapıda bekliyor. Bu hem ürün hem müşteri
hem kalite kaybımıza sebep oluyor. Firmalarımız ceza yiyor, bozuk ürün, sipariş
iptalleri gibi ciddi sıkıntılar yaşıyoruz" dedi.
Avrupa'daki kurumsal firmaların, süresinde teslim edilmeyen
ürünlerle ilgili firmalara ceza uyguladığını anlatan Çavuşoğlu, 4-5 gün
bekletilme yüzünden de ürünlerin raf ömründen bu süreyi yemesine
bağlı ihracatçı firmaların ceza ödemek zorunda bırakıldıklarını dile
getirerek, "Firmalar artık zor durumda, ne yapacaklarını şaşırmış
durumdalar" diye konuştu.
'KAPIDA ANALİZ YAPILAMIYOR, SOFYA'YA GÖNDERİLİYOR'
Eskiden sorunsuz şekilde TIR'ların Avrupa ülkelerine doğru
yola devam edebildiğini aktaran Çavuşoğlu, "Şu an sınır kapısındaki
laboratuvarda analiz yapılamıyor. Olay kendi iç sorunları kaynaklı mafyavari
haller de aldı. Kapıdaki laboratuvarı çalıştırmamak için analizler Sofya'ya
alındı. TIR'lardan ürün örnekleri alınıp analiz için Sofya'daki laboratuvara
gönderiliyor. Bu da 3-4 günlük süreç ve ciddi bir zaman kaybına neden oluyor.
Kapıdaki laboratuvar özel bir firmanın işletmesinde ve şu an kendi aralarında
ciddi sorunlar bulunuyor. Kuyruklar inanılmaz durumda" dedi.
Bulgaristan sınırındaki ihracatçıların çilesinin devam
ettiğini belirten ATSO Başkanı Bahar ise “Hele ki ürün bölgemizde üretilen
yaş meyve sebze olunca çürüyenine mi yanalım, emeğe mi yoksa kaybedilen
kaynağımıza mı? Kurumlarla konuyu çalışmaya ve mücadele etmeye hemen
başlayacağız. Sorun uzun süredir devam ediyor. Antalya ihracatı zor şartlara
rağmen yüzde 10'luk bir artışı yakalamış görünüyor fakat buna rağmen yaş meyve
sebze ihracatında da büyük tıkanma yaşandığını görüyoruz. Burada bize gelen en
önemli şikayetlerden biri TIR'larımızın Bulgaristan kapısında
bekletilmesidir" diye konuştu.
KALICI ÇÖZÜM BEKLENTİSİ
Bulgaristan'da ürün denetim ve analizlerinde kasıtlı
bekletmeler yaşandığını belirten Bahar, "Antalya'dan yaş meyve sebze
ihracatında yıllardır bu sıkıntı dönem dönem yaşanıyor. Bu sıkıntılar
arttığında hükümetler devreye giriyor, sorun bir süreliğine aşılıyor ancak
sonra tekrar başlıyor. Bu meseleyi artık burada sadece konuşmakla kalmamalıyız,
kökten ve kalıcı bir çözüm için gayret sarf edeceğiz. Pazartesiden itibaren bu
sorunu, ilgili bakanlıklarımıza aktaracağız. Zira özellikle şehrimizde
üretilmesi nedeniyle yaş meyve sebzede emeğimiz ve ürünümüzün ve
kaynaklarımızın heba olduğunu görüyoruz ve buna izin vermeyeceğiz. TIR'ların 3-
4 güne kadar beklediği günler oluyor. Günde ancak 15- 20 TIR'ın analizden
geçebildiği ifade ediliyor" dedi. (DHA)
